MS-OMS REALIZA EDISAUN DAHAAT PERIODU 2024-2028

Dili, 18 Outubru 2024 (Media Democracia) Ministériu Saúde hamutuk ho Organizasaun Mundiál Saúde realiza workshop nasionál kona-ba finalizasaun Lista Medikamentu Esensial Timor-Leste ba edisaun dahaat durante periodu tinan lima hahú husi 2024 to’o 2028.

Iha abertura ne’e Vise-Ministru ba Fortalesimemtu Institusional Saúde, José dos Reis Magno espresa nia sentimentu  ba Organizasaun Mundiál Saúde ne’ebé fó apoiu ba revizaun Aimoruk nian.

“Ministériu Saúde Timor-Leste apresia tebes apoiu iha kursu revizaun lista medikamentu esensial. Ministériu hato’o ninia agradesimentu boot ba Organizasaun Mundial Saúde neʼebé fó ona apoiu tékniku iha revizaun ba ferramenta sira ne’ebé importante tebes ne’e. Antisipa katak lista ai-moruk esensiál sira sei sai útil hanesan instrumentu ida ba profisionál saúde sira.” Espresa Vise Ministru José Dos Reis Magno iha Hotel Timor Sesta Feira ne’e.

Ba membru komisaun nasionál selesaun ai-moruk, produtu medisinál no ekipamentu médiku sira nia input, orientasaun no aprovasaun dokumentu ne’ebé iha valór, apresia mós ba Doutór specialista Timor-oan ne’ebé fo kontribuisaun ba iha revisaun lista aimoruk nian.

Nia dehan objetivu husi revizaun dahaat ne’e atu atualiza fali lista hodi atende populasaun iha Timor-Leste.

“Ministériu Saúde haksolok atu aprezenta edisaun dahaat ne’ebé kompletamente revizaun no atualizadu ba Lista Medikamentu Esensial sira. Ai-moruk iha papél importante iha prestasaun servisu kuidadu saúde nian, nune’e selesaun ba ai-moruk apropriadu ne’ebé povu Timoroan presiza nu’udar atividade ida ne’ebé fundamentál no dinámiku husi Ministériu Saúde.” Dehan Vise-Ministru Saúde

Nia Afirma lista aimoruk sira ne’e hotu tuir rekomendasaun husi Organizasaun Mundiál Saúde tuir kondisaun ne’ebé Timor-Leste enfrenta.

“Lista aimoruk ne’e tuir rekomendasaun husi Organizasaun Mundial Saude no kondisaun Timor-Leste nian. Tuir prinsipiu no konseitu sira ai-moruk esensiál nian hodi simplifika jestaun fornesimentu ai-moruk nian no apoia sistema lojistika ida ne’ebé optimizadu, nune’e iha edisaun dahaat ida-ne’e hosi Lista Medikamentu Esensiál sira 2024 nian sai hanesan rezultadu husi prosesu konsultivu ida ne’ebé maka’as ho input husi maioria profisionál saúde sira iha nasaun.” Nia afirma

Iha biban ne’e mós Diretór Nasionál Farmásia no Médiku, Delfim da Costa Ferreira hateten atividade workshop ne’e atu halo Konsultasaun final ba esbosu lista medikamentu esensial ba edisaun dahaat.

“Ita realiza workshop nasionál konsultasaun final ba esbosu lista medikamentu esensial ba edisaun dahaat nian, ita organiza atu hetan opiniaun final husi médiku espesialista sira, Diretór ospitál, nomos asosiasaun programa vertikal sira, ohin bele hetan sira-nia opiniaun balu ne’ebé prepara ona husi komisaun selesaun ba lista medikamentu esensial.” Hateten Diretór Delfim da Costa Ferreira

Nia dehan durante ne’e lista médiku esensial ne’ebé uza ne’e tuan, nune’e iha revizaun dahaat ne’e atu haree kona-ba planu Kompara kuantifikasaun Aimoruk nian.

Durante ne’e ita iha lista medikamentu esensial ne’ebé edisaun tuan, agora iha nesesidade atu aumenta no hamenus aimoruk sira ne’ebé atu uza iha ita-nia rain tenki iha lista úniku ida de’it, ne’e mak lista ne’ebé ita prepara atu iha nia funsaun importante hodi halo planu kompara kuantifikasaun, depois Ministériu Saúde aprova haruka ba INFP para atu bele prosesu aprovisionamentu.” Nia dehan

Diretór ne’e mós afirma liuhusi revizaun ba lista foun ne’e atu guia profesional saúde iha nivel nasionál no Postu sira hodi regula no utiliza aimoruk tuir nesesidade fasilidade ida-idak nian.

Lista ne’e atu bele guia profesional saúde sira husi nivel nasionál to’o postu saúde atu hatene katak aimoruk ne’e mak bele prokura iha nivel sentru saúde ida, tanba ne’e atu regular utilizasaun aimoruk tuir nivel fasilidade ida-idak, nia benefísiu mak sé lae ita lahatene emfermeiru postu saúde sorin uza fali aimoruk ne’ebé tuir los espesialista mak uza, entaun dalaruma la uza aimoruk ne’e to’o expira de’it.” Diretór Delfim Afirma

Nia salienta katak komisaun aplika evidensia atu rekomenda médiku espesialista ida halo introduz ba kada aimoruk tuir nia kualidade no seguru.

“Mekanismu ida ne’e komisaun aplika ho evidénsia  sientífiku atu rekomenda médiku espesialista ida hakarak introduz aimoruk tipu ida ba tipu seluk, depois ita uza aimoruk ida ne’e para sientifikamente halo nusa, sira tenki aprezenta atu justifika katak aimoruk ida ne’e seguru no kualidade di’ak, nune’e profesional saúde sira hatene atu uza Bazeia ba privadu sira.” Nia salienta

Nia vantajen mak atu hetan imput husi médiku espesialista sira para sira hatene katak sira involve iha prosesu ne’e tomak tanba lista esbosu ne’e ita hahú kedas iha 2021 too 2024 foin bele konsege halo workshop nasionál ne’e.

Iha sorin seluk Sekretária Komisaun Seksaun Medikamentus Produtus no Medikamentus Médiku, Gejarina Gomes Fernandes hateten, objetivu husi selesaun aimoruk ne’e hodi bele determina aimoruk ne’ebé atu utiliza loloos iha Timor-Leste hodi bele haree kritéria efikasia nia seguru oinsá, nia disponibilidade iha merkadu oinsá no haree mós kustu ba ai-moruk sira ne’e rasik.

Reportajen : Estefania

Foto : Estefania

Tinggalkan Balasan

Alamat email Anda tidak akan dipublikasikan. Ruas yang wajib ditandai *